Sınav dönemi anne baba ile çocuğu karşı karşıya getirebiliyor
Son yıllarda öğrencilerin hayatlarında belirleyici rol oynadığı düşünülen sınavınlar öncesi gençler arasında çok farklı tablolar gözlemleyebiliyoruz. Bir kısmı spor hayatına, müzik eğitimine ara veriyor, tüm aile sınav kampına giriyor ya da ailede herkesin birbirine sürekli kaygı ve olumsuzluk topunu attığı evler var. Gençlerin bir kısmı, en sevdikleri hobilerine zaman ayırdıklarında dahi, zevk alamayıp sürekli bir suçluluk hissediyor, genel bir mutsuzluk ile hayatın zorluğu ve sıkıcılığından dem vuruyor. Çocuğuna iyi bir eğitim ortamı kuramadığı için üzülen aileler, masa başında oturup sadece yemek yiyerek zevk alan bu yüzden de kendinden nefret eden gençler, huzursuz, gevşeyemeyen ev ortamları söz konusu. Ebeveynler, çocuklarının saçının teline zarar gelse dünyayı yıkacak kadar üstüne titrerken; “ders çalışmıyor” sıkıntısıyla sergiledikleri davranışlar ile onlara verdikleri zararın farkına bile varamıyor. Gençlerse zaman zaman ailelerine saygısızca davranıp, ağır sözler söyleme noktasına gelebiliyor.
Hafif stres normal, fazlası tehlike işareti
Sınav kaygısı; sınav yaklaştığında, sınav anında, hatta sınavı düşündüğünüzde ortaya çıkan ve bilgilerinizi hatırlamanızı, sınava odaklanmanızı, sınavı sürdürmenizi engelleyecekmiş gibi olan ve başarınızı düşüren aşırı gerginlik, stres, kendini kötü hissetme halidir. Önemli sınavlardan önce; hafif çarpıntı, ellerde soğuma, ağızda kuruma ve göğsünün içinde hafif bir kabarma hissi sıklıkla olabilir. Sınava odaklanmanızı, başarılı olmanıza yardımcı olan bu hafif stres, sağlıklı ve normaldir. Sınava hazırlanırken, sınav öncesinde ve sınav anında çeşitli belirtiler ortaya çıkabilir. Özellikle sınavla ilgili yorumlar yapan iç sesimizin olumlu ve destekleyici olmaması, çeşitli kaygı belirtilerini oluşturması yanında, sınavda konsantrasyon ve dikkat sorunlarına da yol açabilir. Kaygının en sık dışa vuran belirtileri, kalbin hızlı çarpması, midenin kasılması, ellerde titreme, soğuma, terleme, nefes yetersizliği, karın ağrısı, sık idrara gitme, bulantı, bayılacakmış gibi hissetme, ayaklarının bağının çözülmesi, ağlama hissi, panikleme, yerinde duramama, bir ses çıkarma, tırnak yeme ve sallanmadır. Duygusal olarak bazen hiç bir korku hissetmeyip, Sanki sınava girmeyeceğim, aklımda hiçbir şey yok bütün bilgilerimi unuttum, tüm yıl ne çalıştım ki, yapamayacağım, kesin bir aksilik olacak, diğerleri daha bilgili duruyor, sorular çok zor olacak, rezil olacağım, şu an bir an önce geçsin, keşke buradan kaçabilsem... gibi düşünceler aklı kurcalayabilir.
* Sınavın ölüm kalım meselesi, ciddi bir varoluş meselesi olarak
görülmesi
* Ailenin ve çevrenin beklentisinin çok yüksek olması,
* Kazanamazsa alay edilme, mahcubiyet, dışlanma riski söz konusu
olması,
* Ailede ve kendisinde panik atak veya çeşitli, korkular, evhamlılık
öyküsü bulunması,
* Sen akıllısın, çalışkansın, sana güveniyorum. sözü altında
eziliyorsa (Okul ve dershanede derece yapan başarılı öğrencilik geçmişi olanlarda sıklıkla görülebilmektedir)
* Senin bir yer kazanacağın yok, herkes senden daha iyi deniliyorsa,
* Daha önce sınava girip, bu sınavın son hakkı olduğunun ifade
edildiği durumlarda sınav kaygısı artar.
Mantıklı ve akılcı olumlu düşünmeye çalışılmalı
Düşünce olarak kendine güvenmeyi, neleri bilip neleri bilmediğine hakim olan bir genç; Elinden geleni yapacağım, tabii ki kazanmak istiyorum, bu sınav bir fırsat ama hayatımın amacı değil, sadece ona ulaşmak için bir araç. Bu sınav sadece akademik bilgimi ölçüyor, yeteneklerimi, kişiliğimi, tutkularımı ve becerilerimi değerlendirmiyor. Bu yıl istediğim sonucu alamazsam seneye tekrar hazırlanabilirim, şeklinde düşünmelidir.
Gevşeme egzersizleri çok önemli
Genel prensip, doğru nefes alıp, nefesi tutarak oksijen-karbondioksit oranını kontrol etmek, kasları gevşetmek, nefesi ve kalbi yavaşlatarak alarm durumunu düzeltmeyi hedefler. Gevşeme ve nefes ayarlama çalışmasına paralel olumlu düşüncelerle ilgili bilişsel şartlanmalar, düşünce şemaları da doğru bir şekilde düzenlenir.
Sınav günü en sevdiğiniz ve en rahat kıyafetlerinizi giyin
Her gencin kendini rahatlatan ve güvenini artıran bir imgesi, yaptığı şey vardır. Yüzlerini yıkarken, sevdiği giysileri giyinirken, sakin olmalı, kendini rahatlatan düşünce, resim, müzik, bir anı o genç için bu imaj neyse ona odaklanmalı ve olumlu düşünmeye çalışmalıdır. Tersine kendini geren şeylerden uzaklaşmalıdır. Panik halde son bir konuya, özetlere bakmak bazılarını kötü etkilerken, bazılarını da rahatlamakta, yedek bir güç gibi özetlerini yolda yanında tutmayı sevmektedir. O nedenle kendi tarz ve düşünce şemalarınızı tanımak, kendinizi rahatlatan şeyleri bulmak için, deneme sınavlarını yapmak, gerçek sınav olacakmış gibi imajine etmek gerekir.
Çocuğunuzda gerginlik yapacak yasaklı cümleler:
Kaygı bulaşıcıdır, ailenin kendini gevşetmesi gerekir. Gencin sık sık kendini dinlemesine sebep olacak şekilde; İyi misin, şunu ister misin, seni seviyoruz, sana güveniyoruz, heyecanlanma, korkma, kazanmazsan da bir şey olmaz, kazanırsan sana şunu alacağım gibi aşırı gerecek konuşmalardan kaçınmalıdır. Sakin, doğal, her sabahkine yakın bir sohbet ve kahvaltı yapmak, Mümkünse sınava kadar gence eşlik etmek, trafik veya yetişememeyle ilgili panik yapmamak gerekir. Bu arada gence elinden geleni yaptığı, deneme sınavı veya bir başka sınavdan farklı olmadığını hissettirmek gerekir. Aileler sınava ne kadar çok özellik ve önem yüklerlerse çocuğun kaygısı da o kadar çok olacaktır. Yine de kaygı hastalık boyutuna yaklaşıyorsa bir çocuk ve ergen psikiyatristinden, bu konuda çalışan bir psikologdan, pedagog veya öğretmenden yardım alınması gerekir. Bu çocuğunuzun kendine güvenini olumsuz etkilemez, çünkü kaygılanmak güçsüzlük değildir.
Sınav öncesi belirtiler;
* Uykusuzluk ve kabuslar,
* Gerginlik, sinirlilik
* Karamsarlık, olumsuz düşünceler
* Çarpıntı, korku, terleme
* Baş ağrısı, mide bulantısı, iştahsızlık
* Sık tuvalete gitme
* Nefes aşlığı, dolaşma isteği
* Çalışamama, erteleme,sıkıntı
Sınav sırasında,
* Dikkati toplamada güçlük
* Sınava başlamada, soruları anlamada zorluk
* Bildiği konuda emin olamama
* Aşırı kararsızlık, öfke, düşünememe
* Kötü sınav geçirdiğine inanma,
* Sürenin yetmeyeceği düşüncesi
* Zor ve uzun sorularda paniğe kapılma
* Sorularla kavga edip, oyalanma, soru kaydırma,yazıları bulanık
görme, kafasının durduğu hissi
Sınavdaki Olumsuz Ses,
* Bu soruyu bile yapamadın
* Herkes bu bölümü bitirdi, sen hala bitiremedin
* Zaman daralıyor, acele etmelisin
* Sorular hiç beklemediğin gibi, çok zor
* Sınav bitse de kurtulsan
* Bu gidişle asla kazanamayacaksın
Sınav öncesinde bu önerilere kulak verin:
1. -Huzurlu ve sakin bir ev ortamı hazırlayınız
2. -Eleştiri ve emir verici ifadeler yerine espri ve yardım olucu yaklaşınız.
3. -Çocuğunuzun yeteneklerini ve bilgi seviyesini iyi tanıyın
4. -Çalışma ve öğrenme tarzını çocuğunuz ve aile bilmelidir.
5. -Dinleyerek, çizerek, izleyerek nasıl öğreniyor bakınız.
6. -Zamanı ve mekanı kullanmada destek olunuz.
7. -Zaman çalıcılar, tv, bilgisayar, telefon, oyunların kullanımına dikkat ediniz
8. -Çözdüğü soru adedine takılmak yerine, çözme tekniğine ve yapamadığı sorulara odaklarınız.
9. -Kıyaslamayın ve yermeyin, o da sizi kıyaslar ve beğenmezse ağırınıza gider..
10. -Genelleme yapmadan, hatalarını ve eksiklerini bulması için ona fırsat tanıyın
11. sorununu kendi tanımlasın, kendi çözmek için sizden yardım istesin, yoksa SBS ye siz hazırlanırsınız.
12. -Umutsuzluk ve öğrenmekten nefret aşamasına gelmeyin.
13. -Bunalınca beraber yemek yapın, pazara gidin, araba yıkayın....
14. -Her tv izlerken görünce söylenmeyin, program aralarında tv`yi kapatın
15. -Ondan gurur duyduğunuzu, onu önemsediğinizi hissettirin
16. -Çocuğunuzu üçüncü kişilere şikayet etmeyin, başkasının yanında eleştirmeyin.
17. -Sınavları çok iyi olsa bile bu konuda aşırı övme ve memnuniyet göstermeyin
18. -Her zamanki kadar yemek, uyku ve sağlığı ile ilgilenin
--------------------------------------------------------
SIKÇA SORULAN SORULAR
Dekont kaybolursa
YGS-LYS ücretini ödediğimi gösteren banka dekontunu kaybettim. Sınava girebilir miyim?
Kaybettiğin dekont, başvuru yaptıktan sonra sende kalan kopya ise bunun için bir şey yapmana gerek yok. Eğer başvurudan önce kaybettiysen, ücretini yatırdığın bankadan bir yazı alarak evrakına ekleyebilirsin.
Sınavda soru kitapçığının türünü işaretlemeyi unutursam ne olur?
T.C kimlik numaranızı, soru kitapçığınızın türünü ve salon numaranızı belirten bir dilekçeyle vakit kaybetmeden ÖSYM’ye başvurmanız gerekir. Fakat ÖSYM, dilekçenizi dikkate almayabilir. Çünkü sorun sizden ve sizin bir hatanızdan kaynaklanıyor. Normal şartlar altında bu gibi durumlarda ÖSYM düzeltme ve değişiklik yapmıyor. Bu nedenle mutlaka bu bilgileri işaretleyin.
Belgeniz gelmediyse
YGS sınava giriş ve kimlik belgem henüz gelmedi. Ne yapmalıyım?
Belgelerin postalanmasına mart ayında başlandı. LYS sınava giriş ve kimlik belgesi de mayıs ayı içinde gönderilecek. Belgeniz gelmedi veya kaybolduysa ÖSYS başvuru merkezlerinden yeni kimlik belgesi çıkarabilirsiniz.
Sınava girdiğimde cevap kağıdı bana ait değilse ne yapmam gerekiyor?
Sınav başlamadan önce salon görevlisine durumu iletmeniz ve boş bir cevap kağıdını görevlilerden alarak kendinize ait bilgileri yazıp kodlayarak sınava başlamalısınız. Kendisine ait olmayan cevap kağıdını kullanmak zorunda kalan adaylar, cevap kağıdının üzerine kendisine ait bilgileri yazıp “Bu cevap kâğıdı adıma düzenlenmiş değildir” kutucuğunu işaretleyin.
YGS puanımın hesaplanması için kaç soru işaretlemem gerekir?
Puanınızın hesaplanabilmesi için en az iki testten 0.5 (yarım) net çıkarmış olmanız gerekiyor.
Lise birincisiyim avantajlarım neler?
Okul birincileri ‘ağırlıklı ortaöğretim başarı puanı’ olarak 75 puan almalarının yanı sıra yükseköğretim programlarının okul birincileri kontenjanından da faydalanırlar. Ancak kontenjan hakkı sadece liseden mezun olacakları sene için geçerlidir, daha sonraki yıllarda ağrılıklı ortaöğretim başarı puanlarında bir değişiklik olmaz fakat birincilik kontenjanından yararlanma hakları kaybolur.
Ortaöğretim başarı puanı
Sınavsız geçiş ile 2009 yılında bir programa yerleştirildim. 2010’da puan kaybım olacak mı?
Sınavsız geçiş ile yerleştirilme işlemi yapılmış olan adaylar, yerleştirme puanları ile bu programa yerleştirilmedikleri için puanlarında herhangi bir kayıp olmayacaktır. Aday eğer istiyorsa yerleştirildiği yıldan bir sonraki yıl yine yerleştirilme işlemine OBP ile kayıpsız alınabilir.
Ortaöğretim Başarı Puanı nasıl hesaplanıyor?
Ortaöğretim Başarı Puanı, bir okulun son sınıf öğrencilerinin başarı ortalaması ile bu ortalamaların standart sapması kullanılarak hesaplanıyor.
OBP, Anadolu ve fen lisesi gibi okul türlerine göre değişiyor mu?
OBP, tüm lise ve dengi okullar için aynı yöntemle ve aynı katsayılar (aynı formüle göre) kullanılarak hesaplanıyor.
Geçen yıl Açıköğretim Fakültesi’nin İşletme Bölümü’nü kazandım. Bu yıl puanım düşecek mi?
Açıköğretim Fakültesi’nin kontenjansız bölümlerini kazanan adayların AOBP çarpım katsayılarında herhangi bir değişiklik olmayacak.
Spor Akademisi için durum
Uluslararası bilim olimpiyatlarında dereceye girenlere avantajlar bulunuyormuş. Bu doğru mu?
Adaylar derece aldıkları alanlarla ilgili yükseköğretim programlarını tercihleri arasında gösterdikleri takdirde, bu programlara yerleştirilmelerinde adayın ilgili AOBP’leri ayrı bir katsayı ile çarpılarak yerleştirme puanlarına ekleniyor.
Spor Akademisi’ne girmek istiyorum. Bunun için sınava girmek zorunda mıyım? Kaç puan almam gerekiyor?
Yükseköğretim programlarına yerleşmek isteyen tüm adaylar sınavlara girmek zorundadır. Spor Akademisi ve Güzel Sanatlar Fakültesi için, lise veya dengi okullarda spor veya sanat alanından mezun olacak veya mezun ise 140.000 ve üzeri ham puan başvuru yapmak için yeterli. Ancak aday bu alanların dışında yer alıyorsa 180.000 ve üzeri ham puan almak durumunda.
Benim istediğim sınav merkezinden başka bir sınav merkezine atamam yapılmış. Bunun nedeni nedir?
ÖSYS kılavuzunda belirtilen kurala göre, kapasitenin tümü kullanılmış olan sınav merkezlerini tercih edenler, ÖSYM tarafından kapasitesi dolmamış olan yakın bir sınav merkezine atanabilir.
Nüfus cüzdanımda fotoğrafım yok. Bunu özel kimlik belgesi olarak kullanabilir miyim?
Özel kimlik belgesinin fotoğraflı olması gerekir. Bu nedenle sınavda kimliğinizi kanıtlayacak fotoğraflı ve onaylı bir belge bulundurmanız gerekiyor. Fotoğraflı ve onaylı özel kimlik belgeniz yoksa, nüfus idaresine başvurarak nüfus cüzdanınıza fotoğrafınızı koydurabilirsiniz.
ÖSYM’ye adres-ad-soyad değişikliği için dilekçe yolladım. İstediğim değişikliğin yapılıp yapılmadığını nasıl öğrenirim?
Kılavuzda yapılan açıklamaya uygun olarak hazırlanan ve süresi içinde ÖSYM’ye ulaştırılan dilekçeler işleme konur. ÖSYM’yi telefonla aradığınız ve TC kimlik numaranızı verdiğiniz takdirde bu konuda bilgi edinebilirsiniz.
Özel yetenek sınavı
Arkadaşım ÖSYM’ye başvuru süresi içerisinde YGS-LYS başvurusunu mazeretinden dolayı yapamadı. Mazeretini belirtip başvuru yapabilir mi?
YGS ve LYS başvurularının süresi bittikten sonra hangi şartlar altında olursa olsun başvurular kabul edilmiyor. Bu yüzden adaylar başvuru sürelerini çok iyi takip etmek ve bu süre içinde başvurularını yapmak zorundalar.
YGS ya da MF puanı ile bir bölüme yerleştirilirsem, aynı zamanda özel yetenek sınavı ile de başvuru yapabilir miyim?
Merkezi yerleştirme ile seçilen bölümler ve özel yetenek sınavı sonucunda öğrenci alan bölümler birbirinden bağımsızdır. Ama, unutmamanız gereken şey, ikisiyle bir yükseköğretim programına yerleştirme hakkı kazansanız bile sadece birisine kayıt yaptırma hakkınız var.
Bu yıl bir yükseköğretim programına yerleştirilirsem ama liseden mezun olamazsam, gelecek sene sınav sonucumda puanımda bir düşme olur mu?
Mezun olamadığınız için Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı’nızın çarpılacağı katsayılarda herhangi bir düşme olmaz.
Puana itiraz edilebiliyor mu?
ÖSYS kılavuzunda verilen Genel Amaçlı Dilekçe örneğindeki bilgileri eksiksiz ve doğru olarak yazmanız, ayrıca dileğinizi açık olarak belirtmeniz ve kılavuzda verilen banka hesap numarasına belirtilen ücreti yatırarak göndermeniz gerekiyor.
Yalnızca YGS’ye giren adaylar için MF-TM-TS ve DİL puanları hesaplanacak mı?
Hayır. Bu puanlardan herbirinin hesaplanması için, adayların Haziran 2010’da yapılacak ilgili alan sınavlarına da katılması gerekir. Dolayısıyla yalnızca YGS’ye giren, Haziran ayındaki sınavlara katılmayan adayların MF-TM-TS ve Dil puanları hesaplanmayacak.
Yabancı dil puanıyla öğrenci alan yükseköğretim programlarına girmek istiyorum. Hangi testleri yanıtlayacağım?
Nisan 2010’da yapılacak YGS’ye ve Haziran 2010’da yapılacak yabancı dil testine girmeniz gerekiyor.
Meslek liseleri
Meslek lisesi son sınıf öğrencisiyim. Üniversitelerin mühendislik programlarına gitmek istiyorum. Ne önerirsiniz?
Üniversitelerin mühendislik programlarına girmeniz imkansız değil. Mühendislik programlarına girmek isteyen meslek lisesi çıkışlı bir adayın öncelikle YGS’ye girmesi ve sınavda ilk 4 teste ek olarak Matematik-Geometri (LYS 1) testi ile Fen Bilimleri (LYS 2) testini yanıtlaması ve elde edeceği MF puanının en az 180 olması gerekir. Adayın istediği mühendislik programlarına yerleşebilmesi ise yerleştirmede kullanılan MF1-MF2-MF3-MF4 puanlarının yeterli olup olmamasına bağlı olacak.
YGS’ye girme zorunluluğu var mı?
Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumlarından Meslek Yüksekokulları ile açık öğretim ön lisans programlarına “sınavsız geçiş” ile yapılacak sınavsız yerleştirme dışındaki tüm yükseköğretim programlarına girmek isteyen adaylar YGS’ye girmek zorunda. 4 ve 6 yıllık fakülteleri tercih edecek adaylar YGS’ye ek olarak Haziran ayında yapılacak LYS’lere de katılmalı.
Bazı soruların cevaplarını cevap kağıdına iki kere işaretlersek ve birisi de doğru olursa hangisi kabul ediliyor?
Bir soruya birden fazla cevap işaretlenmişse o soru yanlış olarak kabul edilir.
Kendinizi zihinsel olarak zorlamayın
Çözüm Yayınları Rehberlik Uzmanı Murat Doğmuş, YGS’de elde edilen puanların LYS’leri yüzde 40 oranında etkileyeceğini belirterek, bu sınavın hafife alınmaması gerektiğini söyledi. Doğmuş, sınava ortalama 1.5 milyon adayın gireceğini belirterek, bu adayların üçte birinin eleneceğini, LYS’lere bir milyon adayın gireceğinin öngörüldüğünü söyledi. Doğmuş, öğrencilerin kendilerine yönelttikleri soruları sizler için derledi ve cevapladı:
YGS’de kaç net yaparsam barajı geçebilirim?
Yaklaşık olarak 16 neti olan adaylar 160 barajını geçebilecek. 25 net yapan adaylar da 180 barajını geçebilecek.
YGS’de herhangi bir puan türünden 180 puan alırsam haziran ayında yapılacak olan tüm LYS’lere girebilir miyim?
Evet. Herhangi bir puan türünden (YGS 1, 2, 3, 4, 5, 6) 180 puan alan adaylar haziran ayında yapılacak olan tüm LYS’lere girebilirler.
Fenin etkisi
YGS sadece bir baraj sınavı mı olacak?
Hayır. Açıköğretim fakültesinin kontenjansız bölümlerine, 2 yıllık meslek yüksekokullarına, meslek liselerinin 4 yıllık fakültelerine YGS puanları ile girilecek.
Ben EA öğrencisiyim. YGS’deki fen bilimleri testini çözemiyorum. Bu durum beni çok fazla etkiler mi?
Türkiye genelinde EA öğrencilerinin büyük bir bölümü fen bilimleri testini çözemiyor. Bu nedenle yarıştığınız adaylar da aynı durumda olduğundan çok fazla bir kaybınız olmaz. Ayrıca, LYS’deki TM puanlarının oluşumunda YGS fen bilimleri testinin ağırlığı yüzde 5’tir. Fakat, yine de çok fazla bilgi gerektirmeyen, gündelik bilgilerle yapılabilecek fen bilimleri soruları olacaktır. Bu sorulara bakmanız faydalı olacaktır.
Cumartesi dinlenin
MF bölümündeki öğrenciler YGS’de daha mı avantajlı olacak?
Sayısal bölümden mezun olan öğrenciler zaman kalırsa YGS’deki sosyal bilimler testini de çözebiliyor. TM öğrencileri fen bilimleri testini, sözel ve meslek lisesindeki öğrenciler ise matematik ve fen bilimleri testlerini çözmekte zorlanıyor. Böyle olunca sayısal öğrenciler kısmen avantajlı hale geliyorlar.
Ne zamana kadar ders çalışmayı sürdüreyim?
9 Nisan Cuma günü dahil ders çalışmaya devam edin. 10 Nisan Cumartesi günü dinlenin, kendinizi bu günde fiziksel ve zihinsel olarak zorlamayın.
Geriye kalan bu kısa sürede nasıl ders çalışmalıyım?
Tüm konular bu sürede tekrar edilemeyebilir. Nokta atışlar yaparak, kendinizi eksik hissettiğiniz konulara çalışın. Deneme sınavları çözün. Yanlış yaptığınız soruların konularını belirleyerek, o konuyla ilgili testlere ağırlık verin.
Öğretmenlik programı için izlenecek yol
- Öğretmenlik programlarına girişte hangi puanlar kullanılacak? Öğretmenlik programlarına girişte kullanılacak puan türü lise ve meslek lisesi çıkışlı adaylar için aynı mı olacak?
Genel ilke olarak her yükseköğretim programına girişte kullanılan bir puan türü vardır ve bu puan türü tüm adaylar için geçerlidir. Bu bağlamda, her öğretmenlik programı için tek bir puan türü bulunuyor. Hem lise çıkışlı adayların, hem de meslek lisesi çıkışlı adayların yerleştirilmesinde bu puan türü kullanılıyor.
Yabancı dil ağırlıklı puanla girilenler dışındaki öğretmenlik programları üç gruba ayrılabilir. Bu grupların her biri için şu yolları izlemek gerekiyor:
1. Yalnız öğretmen lisesi çıkışlı adaylara ek puan verilen öğretmenlik programları. Örneğin, biyoloji öğretmenliği, coğrafya öğretmenliği, sınıf öğretmenliği, matematik öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği gibi programların tercih edilmesinde kullanılacak puan türleri, MF-TM ve TS puan türlerinde ilgili programlara karşılık gelenler olacak.
2. Hem öğretmen lisesi hem de meslek lisesi çıkışlı adaylara ek puan verilen öğretmenlik programları. Bu programlara örnek olarak da kimya öğretmenliği, işitme engelliler öğretmenliği gibi programlar sayılabilir. Bu gruptaki programlara girişte YGS puanları (YGS 1-2-3-4-5-6) kullanılacak.
3. Yalnız meslek lisesi çıkışlı adaylara ek puan verilen öğretmenlik programları. Bu programlara örnek olarak bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği, büro yönetimi öğretmenliği, giyim öğretmenliği, konaklama işletmeciliği öğretmenliği gibi programlar sayılabilir. Bu gruptaki programlara girişte de YGS puanları (YGS 1-2-3-4-5-6) kullanılacak.
Yurtdışında eğitim için ne yapmalı?
Uğur Dershanesi Rehberlik Müdür Yardımcısı Burak Kahraman ve Gülin Yavuz, öğrencilerin diğer sorularını da şöyle yanıtladı.
Yurtdışında öğrenim görmek istiyorum, ne yapmalıyım?
Yurtdışında ülkemizde olduğu gibi merkezi yerleştirme ile öğrenci alınmadığından, kuralların her üniversite için geçerli olduğunu söyleyemiyoruz. Bazı üniversiteler hiçbir koşul aramazken, bazıları Türkiye’de bir yükseköğretim programına yerleştirilme zorunluluğu getirebilmekte, ya da farklı koşullar gerekebilmektedir.
Bu yüzden girmeyi düşündüğünüz üniversitenin öğrenci işleri ile iletişime geçmeniz, daha iyi bilgi almanızı sağlayacaktır. Fakat genel olarak 180 barajını geçme şartının arandığını söyleyebiliriz.
YGS’de her altı puan türünden de 180 puanı geçemezsem nereleri tercih edebilirim?
140 puan barajını geçtiğiniz takdirde 2 yıllık programları tercih edebilme hakkınız doğar. Bunun dışında açık öğretim programlarından 4 yıllık ve 2 yıllık tercih yapabilirsiniz.
Hangi durumlarda puan kesiliyor?
Yerleştirmede kullanılan puanlar hesaplanırken, bir önceki yıl bir yükseköğretim programına yerleştirilmiş (açık öğretimin kontenjansız bölümlerine yerleşenler hariç) olan adayların Ortaöğretim Başarı Puanları’nın yerleştirme puanlarına katkısı yani bu puana uygulanan katsayı yarısı ile çarpılıyor.
Puanım 4 yıllık fakülteleri kazanacak kadar yüksek olsa dahi, ilk tercihlerimde 2 yıllık meslek yüksekokullarına yer verebilir miyim?
Tercihlerinizi istediğiniz şekilde oluşturabilirsiniz. İsterseniz tercihlerinizin tamamını 2 yıllık önlisans programlarından oluşturabilirsiniz. Ancak, tercih hakkınızı 2 yıllık önlisans programlarından kullanırken, öncelikle meslek lisesi mezunu öğrencilerin yerleşeceklerini ve onlardan sonra kalan boşluklara diğer lise türlerinden giren adayların puanlarına göre yerleştirme yapılacağını unutmayın.
Okul ortalaması nasıl hesaplanır?
Her yıl her okul için YGS, MF, TM ve TS puan türlerinin herbiri için aşağıdaki ÖSYS ortalamaları oluşturulur:
Adayların Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanları’nın Hesaplama Algoritması ve adayların Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanları (AOBP-YGS, AOBP-MF, AOBP-TM, AOBP-TS); adayların Ortaöğretim Başarı Puanları ile okullarının ÖSS istatistikleri kullanılarak hesaplanır.
Hesaplanan AOBP tüm puan türlerinde tüm bölümler için 0.15 katsayısı ile çarpılarak öğrencinin puanına eklenir. Öğrencinin alabileceği en yüksek puan 500 olduğuna göre, alabileceği en yüksek AOBP katkısı 75 puan, en düşük 15 puan olacaktır. AOBP katkısı maksimum yüzde 15, minimum yüzde 3 olacaktır.